بررسی قطر عرضی بطن سوم مغز در تصویرهای توموگرافی کامپیوتری بیماران مبتلا به اختلال افسردگی عمده

هدف از این مطالعه بررسی حداکثر قطر عرضی بطن سوم مغز در تصویرهای توموگرافی کامپیوتری بیماران مبتلا به اختلال افسردگی عمده و مقایسه آن با افراد سالم(گروه شاهد) بوده است. بدین منظور درمانگاه ها و بخش های روان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران و بخش رادیولوژی بیمارستان حضرت رسول اکرم(ص) جهت بررسی انتخاب شدند. در ابتدا طی یک مطالعه مقدماتی، پایایی شخصی و گروهی مجری طرح برای تعیین متغیرهای مطالعه از تصویرهای توموگرافی کامپیوتری انجام شد سپس برای بیماران مراجعه کننده به درمانگاه های روان پزشکی که مبتلا به اختلال افسردگی عمده بودند و معیارهای ورود به مطالعه را داشتند، پس از گرفتن رضایت نامه آگاهانه توموگرافی کامپیوتری مغز صورت گرفت. افراد گروه شاهد از بین مراجعه کنندگان به واحد سی تی اسکن بیمارستان حضرت رسول(ص) که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند، انتخاب شدند. در این مطالعه تصویرهای کامپیوتری مغز 30 بیمار و 30 نفر شاهد که با بیماران از نظر سن و جنس هم سان شده بودند، توسط رایانه دستگاه مورد بررسی قرار گرفت و پس از اندازه گیری های خطی، نسبت بطن به مغز با پلانیمتری و دانسیومتری محاسبه شد. داده های مطالعه با استفاده از آزمون t دو دامنه با داده های مستقل و ضریب هم بستگی پیرسون بررسی گردید. مقایسه میانگین حداکثر پهنای بطن سوم بین بیماران و افراد گروه شاهد، تفاوت معناداری را در تمام زیرگروه های سنی و جنسی نشان داد(5/0p<). در مقایسه افراد بیمار و شاهد جوان تر از 40 سال، تفاوت معنا داری در رابطه با اندازه گیری های خطی مربوط به لوب فرونتال و نیز عدد هوکمن و نسبت بطن به مغز مشاهده شد(در تمام موارد 5/0p< بود) اما این تفاوت بین افراد بیمار و شاهد 40 ساله و مسن تر وجود نداشت. بررسی هم بستگی ها نشان داد که هر چه بیماری در سن پایین تری شروع شود و مدت بیماری بیش تر باشد، قطر عرضی بطن سوم(به ترتیب 37/0-=r و 37/0=r) و شیار بین نیمکره ای(به ترتیب 39/0-=r و 39/0=r) اندازه بزرگ تری خواهد داشت. از سوی دیگر با افزایش تعداد حملات بیماری نسبت بطن به مغز و قطر عرضی بطن سوم افزایش می یافت(به ترتیب 5/0=r و 52/0=r). با توجه به نتایج مطالعه حاضر این فرضیه مطرح می شود که اختلال افسردگی عمده با بزرگی بطن سوم مغز همراه بوده و ابتلا به این اختلال، روند کاهش حجم بافت مغزی ناشی از افزایش سن را در لوب فرونتال تسریع می کند اما سبب افزایش آن نمی گردد.